Nắm vững kiến thức tiếng việt từ nền tảng: Bảng chữ cái tiếng việt 

Bảng chữ cái Tiếng việt là một hệ thống gồm có 29 chữ cái và 5 dấu thanh. Đây được xem là bước đệm quan trọng trong quá trình học tập của bé. Để hạn chế tình trạng nhàm chán của cách giảng dạy truyền thống, đồng thời cũng giúp các bé tìm thấy được hứng thú khi bắt đầu làm quen và học chữ cái Tiếng việt. KinderCards đã tổng hợp các bí quyết giúp bé hiểu và học chữ cái Tiếng việt tốt hơn. 

Cấu tạo của bảng chữ cái Tiếng việt

Bảng chữ cái Tiếng việt gồm có 29 chữ cái được sắp xếp theo trình tự, bao gồm: a, ă, â, b, c, d, đ, e, ê, g, h, i, k, l, m, n, o, ô, ơ, p, q, r, s, t, u, ư, v, x, y đây là sự sắp xếp theo bảng phiên âm quốc tế. 

Với các đặc điểm:

- Thể hiện theo kiểu chữ in hoa và in thường

- Được phân chia thành nguyên âm, phụ âm và các loại từ ghép

- Thường được sử dụng cùng với dấu thanh: “Huyền”, “Sắc”, “Hỏi”, “Ngã”, “Nặng”

1. Bảng chữ cái viết hoa và bảng chữ cái viết thường:

Chữ hoa - chữ in hoa - chữ viết hoa đều sẽ được viết theo kiểu chữ in lớn. Ví dụ: A, Ă, Â, B, C, D, Đ, E, ....

Còn đối với chữ thường - chữ in thường - chữ viết thường sẽ được viết theo kiểu chữ viết nhỏ:

a, ă, â, b, c, d, đ, ...... 

2. Bảng chữ cái Tiếng việt có cấu tạo nguyên âm như thế nào ?

+ Về mặt chữ viết có 12 nguyên âm đơn: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y.

+ Về mặt ngữ âm có 11 nguyên âm đơn: A, Ă, Â, E, Ê, I/Y, O, Ô, Ơ, U, Ư.

+ Ngoài các nguyên âm đơn, trong tiếng Việt còn có 32 nguyên âm đôi, còn gọi là trùng nhị âm (AI, AO, AU, ÂU, AY, ÂY, EO, ÊU, IA, IÊ/YÊ, IU, OA, OĂ, OE, OI, ÔI, ƠI, OO, ÔÔ, UA, UĂ, UÂ, ƯA, UÊ, UI, ƯI, UO, UÔ, UƠ, ƯƠ, ƯU, UY) và 13 nguyên âm ba hay trùng tam âm (IÊU/YÊU, OAI, OAO, OAY, OEO, UAO, UÂY, UÔI, ƯƠI, ƯƠU, UYA, UYÊ, UYU).

  Các lưu ý khi đọc và sử dụng nguyên âm trong bảng chữ cái Tiếng việt:

-“a” và “ă” có cách đọc gần giống nhau

- “ơ” và “â” cũng có cách đọc tương tự nhau. Tuy nhiên khi phát âm, âm “ơ” sẽ dài hơn so với âm “â”.

-Tất cả các nguyên âm đơn trong chữ viết đều chỉ xuất hiện một mình trong âm tiết và không lặp lại ở cùng một vị trí gần nhau.

-Hai âm “ă” và “â” không đứng một mình trong Tiếng việt.

3. Đặc điểm phụ âm của bảng chữ cái Tiếng việt

Trong hệ thống Tiếng việt gồm có 11 phụ âm ghép là: nh, th, tr, ch, ph, gh, ng, ngh, gi, kh, qu và 17 phụ âm đơn: b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x. Nhìn chung, phụ âm ghép đều được tạo thành bởi sự kết hợp của các phụ âm đơn với nguyên âm. Đây chính là một thuận lợi to lớn khi học phụ âm, bởi vì bé chỉ cần nhớ các phụ âm đơn thì khi học phụ âm ghép sẽ vô cùng dễ dàng.

Đồng thời, cách phát âm phụ âm còn dễ dàng hơn so với nguyên âm. Điểm đặc biệt duy nhất khi phát âm các phụ âm chính sẽ thường có đuôi “ờ” phía sau. Ví dụ: “mờ”, “nờ”, “cờ”,...

4. Các nguyên tắc đặt dấu thanh:

+ Có nguyên âm thì đặt dấu thanh ở nguyên âm

+ Trường hợp nguyên âm đôi thì đặt dấu thanh vào nguyên âm đầu tiên

+ Nguyên âm ba hoặc nguyên âm đôi cộng với một nguyên âm phụ thì dấu thanh sẽ được đặt vào nguyên âm thứ 2

+ Nguyên âm “ê” và “ơ” được ưu tiên khi đặt dấu câu. Ví dụ: “khiếp sợ”, “được”,...

Những khó khăn thường gặp khi học bảng chữ cái Tiếng việt

Nhìn chung, hệ thống bảng chữ cái Tiếng việt có khá nhiều chữ, nhiều nguyên âm, nhiều phụ âm lại còn có nhiều thanh điệu. Ngoài ra còn đa dạng cách ghép và sử dụng khiến việc ghi nhớ đối với các bé sẽ không được thuận lợi. Trong khi đó, sự sắp xếp cũng có phần lộn xộn, dù được sắp xếp theo bảng phiên âm quốc tế nhưng lại không có mạch quy luật liên tục nên sẽ dễ dẫn đến việc khó nhận biết và ghi nhớ. Vấn đề khách quan khiến không ít trẻ gặp khó khăn khi học bảng chữ cái Tiếng việt chính là quá trình học tập khô khan theo kiểu truyền thống, không được truyền tải một cách sinh động, mới mẻ. Điều này sẽ làm cho các bé cảm thấy nhàm chán và không còn hứng thú với việc học.

Bí quyết để quá trình học bảng chữ cái Tiếng việt đối với bé trở nên dễ dàng và thuận lợi hơn

Để giúp bé học tập hiệu quả và ghi nhớ lâu các kí tự thì ngay từ nhà trường cho đến gia đình, khi cho bé tiếp xúc với bảng chữ cái có thể sử dụng kèm với hình ảnh, video hoặc clip minh họa sinh động, gần gũi. Ngoài ra, để giảm bớt tình trạng “học đâu quên đó”, cũng có thể cho các bé học theo sở thích của mình mà không nhất thiết phải tuân theo sự sắp xếp trong bảng chữ cái Tiếng việt. 

Khi dạy bé phát âm, chúng ta nên sử dụng đa dạng các ví dụ minh họa, có thể dùng hình thức minh họa trực tiếp hoặc sử dụng các video hoặc bảng ghi cách phát âm hiện có trên các nền tảng truyền thông. Song song với việc học cần có sự vận dụng và thực hành, ở mọi lúc mọi nơi và với mọi đối tượng.

Vì Tiếng việt có hai loại là chữ thường và chữ in hoa, nhìn chung thì hầu hết các chữ in hoa sẽ có phần khó hơn so với chữ thường. Vì thế, một bí quyết hiệu quả giúp bé nhanh chóng làm quen được với bảng chữ cái Tiếng việt đó là có thể tận dụng việc cho bé làm quen và học với chữ thường trước, sau đó mới đến chữ in hoa.

Vận dụng phương pháp giảng dạy có kết hợp với thơ ca, giai điệu bài hát hoặc trò chơi sẽ càng kích thích được bé và giúp bé trở nên hứng thú hơn với mỗi giờ học. Ngoài ra, việc sử dụng các miếng thẻ ghi chú cũng góp một phần quan trọng trong việc giúp bé ghi nhớ chữ cái. Hoặc có thể áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” cho bé thỏa sức tưởng tượng và tự mình trình bày lại suy nghĩ của mình về cách nhớ và hiểu những chữ cái đã được học. Phương pháp “Glenn Doman” cũng được xem là một phương pháp vô cùng hiệu quả khi sử dụng Flashcard hay Dotcard giống như việc ghi chú lại và ghi nhớ lâu hơn.

Ngoài ra, phương pháp “mưa dầm thấm lâu” cũng là một cách giúp bé học bảng chữ cái Tiếng việt được tốt hơn vô cùng hiệu quả, phàm những việc được tiếp cận thường xuyên sẽ để lại một ấn tượng vô cùng sâu sắc và dài lâu trong tâm trí con người.

  Đối với ba mẹ cũng không nên quá khắt khe trong việc dạy con, luôn tạo cho bé môi trường học tập thoải mái, sinh động, không gò bó ép buộc sẽ góp phần to lớn vào việc ghi nhớ nội dung bài học của bé. Khi cùng bé học phát âm, cũng cần chú ý đến cách phát âm của bé và chỉnh sửa ngay từ những âm tiết nhỏ nhất để bé quen dần và cũng tạo thành thói quen cho sau này. Các bậc phụ huynh nên quan tâm đến việc học của con một cách thường xuyên bằng cách kiểm tra bài tập mỗi ngày và đọc sách cho con nghe cũng là một cách học hiệu quả. Bé vừa có thể hiểu được nội dung được truyền tải, vừa có thể nghe được cách phát âm của từng âm tiết và ghi nhớ.

  Việc học là một quá trình lâu dài nên cần có sự bố trí thời gian học tập hợp lý, cho con có những khoảng thời gian thư giãn nghỉ ngơi hiệu quả cũng góp phần không nhỏ vào việc học tập của bé.

  Một phương pháp hiệu quả khác được rất nhiều người sử dụng không thể không đề cập, chính là việc sử dụng các ứng dụng học tập cho bé. Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều các ứng dụng học tập với nội dung bài giảng sinh động, đa dạng chủ đề và đáp ứng các nhu cầu học tập cho bé ở tất cả các kỹ năng. Ba mẹ có thể tham khảo và lựa chọn cho bé nhà mình một ứng dụng phù hợp nhất và bổ ích nhất cho quá trình học bảng chữ cái Tiếng việt và nhiều môn học khác của bé.

Kết luận

Tóm lại, Tiếng việt là một phần quan trọng trong cuộc sống của mỗi người dân Việt Nam. Tiếng việt gắn bó với chúng ta từ khi còn bé cho đến khi về già và việc học tập Tiếng việt là một quá trình lâu dài. Đối với các bé, tiếp xúc và học Tiếng việt còn là cả quá trình cần có sự đầu tư từ ba mẹ. Bài viết trên đây chính là những bí quyết có thể giúp các bé hiểu và học bảng chữ cái Tiếng việt tốt hơn. Tuy nhiên, dạy bé học tốt Tiếng việt thôi thì vẫn chưa đủ, chúng ta cần giáo dục bé biết cách yêu và tự hào về Tiếng việt, tự hào về tiếng nói của dân tộc - đó chính là một thành công to lớn của quý phụ huynh và nhà trường. 

 Ngoài việc giúp bé học bảng chữ cái tốt hơn, Rabbit Edu còn chia sẻ các kiến thức bổ ích khác tại kênh Fanpage của KinderCards.